استفاده از ليزر در پزشكي

ليزر چيست؟

ليزر يكي از پركاربردترين فنّاوري در علم پزشكي است. استفاده از اين فنّاوري مقرون به صرفه، بدون درد و عارضه است. ليزر يك نور برانگيخته پر انرژي است. ليزر با نور معمولي متفاوت است. ليزر را به وسيله لوازم خاص، مي شود ايجاد كرد. در اين مقاله تعدادي از كاربردهاي ليزر در پزشكي را معرفي ميكنيم.

تفاوت نور ليزر با نور معمولي

ليزر نيز يك نور است. ليزر با نور معمولي تفاوت هايي دارد كه اين تفاوت ها، كارايي ليزر را فوق العاده كرده است. تفاوت هاي ليزر و نور معمولي عبارتند از:

• نور معمولي از انرژي هاي نوراني مرئي و نامرئي تشكيل شده است. نور معمولي از اشعه ماوراي بنفش با كمترين طول موج تا اشعه مادون قرمز با بيشترين طول موج، تشكيل شده است. ليزر از يك نوع انرژي نوراني با طول موج مشخص، تشكيل شده است.
• ليزر يك نور تك رنگ است. دقت و انرژي ليزر چند هزار برابر از نور معمولي، بيشتر است.
• خاصيت انتشار نور ليزر نسبت به نور معمولي كمتر است. وقتي از ليزر در دستگاه هاي مخصوص استفاده مي شود، ليزر دقيقاً در فاصله چند صد متري نيز، سير مستقيم خود را سپري مي كند. شعاع دايره تابش نزديك ليزر با شعاع تابش در چند صد متري ليزر مساوي است. به علت اين ويژگي خاص، از ليزر در پزشكي استفاده مي شود.

 كاربردهاي ليزر در پزشكي

استفاده از ليزر در جراحي

با توجه به ويژگي هاي منحصربه‌فرد ليزر، در حوزه ي پزشكي براي درمان بيماري ها و عمل هاي جراحي از ليزر استفاده مي شود.
امروزه از ليزر به جاي چاقو در جراحي ها استفاده مي شود.  مزاياي استفاده از ليزر در جراحي ها، عبارتند از:

• برش زخم: مزيت جراحي با ليزر نسبت به جراحي سنتي بدون ليزر، برش زخم به وسيله اشعه ليزري است. در جراحي سنتي بدون ليزر پس از برش به وسيله چاقو، بيمار متحمل درد، خونريزي و مشكلات پانسمان و رسيدگي پس از عمل مي شود.
• بيهوشي: بيهوشي عمومي يكي از نگراني ها و محدوديت هاي عمل جراحي است. در روش جراحي با ليزر، با بي حسي موضعي بيمار، مشكل برطرف مي شود.
• درد و خونريزي: جراحي با ليزر، درد و خونريزي كمتري دارد. اشعه ليزر هنگام ترميم اعصاب آسيب ديده، دردي ندارد. در روش جراحي با ليزر، مويرگ و عروق خوني بدون خونريزي سوزانده مي شوند.
• بستري بيمار: پس از جراحي سنتي بيمار به علت درد، بيهوشي عمومي و خونريزي مجبور به بستري شدن در بيمارستان به مدت 1 الي 2 روز مي باشد. در روش جراحي با ليزر، بيمار بلافاصله مرخص و به كارهاي روزمره خود مي پردازد.
• مدت زمان عمل: مدت زمان عمل با ليزر، كمتر 1 ساعت است. جراحي سنتي با توجه به بيهوشي، برش زخم، تخليه و پانسمان مدت زمان بيشتري طول مي كشد.
•  هزينه: هزينه جراحي سنتي با توجه به مدت زمان جراحي، بستري بيمار، پانسمان هاي متعدد و داروهاي مصرفي، نسبت به جراحي با ليزر بسيار بيشتر است. لازم به ذكر است، كليه بيمه ها هزينه جراحي با ليزر را متقبل مي شوند.
• انتقال بيماري: به علت جراحي باز بدون ليزر، احتمال انتقال بيماري هاي عفوني و خوني در روش جراحي سنتي بيشتر است.

استفاده از ليزر براي زيبايي پوست

يكي ديگر از استفاده ليزر در پزشكي، جوان سازي و زيبايي پوست است. براي جوان سازي پوست و رفع مشكلات پوستي استفاده از ليزر كم هزينه، با سرعت و بدون عوارض است. كاربرد ليزر براي زيبايي پوست عبارت است از:

• برداشت خال هاي عروقي روشن و تيره
• رفع لكه هاي مختلف پوستي مانند كك و مك و خالكوبي ها
•  درمان و كاهش رشد موهاي زائد بدن
•  رفع چين و چروك پوست
• رفع زگيل هاي پوستي، جاي زخم، بخيه و سوختگي
•  رفع چاقي موضعي بدن (سلوليت)
  

استفاده از ليزر در دندان پزشكي

در جراحي هاي لثه، ترميم سلولي و درمان هاي ضد التهابي در حوزه ي داندانپزشكي نيز از ليزر استفاده مي شود. استفاده از ليزر، درد و هزينه بالاي درمان هاي دندان را كاهش مي دهد. كاربردهاي ليزر در دندان پزشكي عبارتند از:

• تشخيص دقيق پوسيدگي دندان
•  پيشگيري از پوسيدگي دندان
•  تراش دندان
• جرم گيري دندان
• برطرف كردن حساسيت هاي دندان
•  عصب كشي دندان
•  سفيد كردن دندان
• جراحي هاي لثه
• ايمپلنت دندان
  

استفاده از ليزر در چشم پزشكي

يكي ديگر از مزيت هاي ليزر، درمان بيماري و مشكلات چشم است. كاربرد ليزر در حوزه ي چشم پزشكي عبارت است از:

• درمان آب سياه چشم
•  درمان خونريزي چشم
•  برطرف كردن جدا شدگي شبكيه چشم
• درمان ضعف بينايي

“ليزر در حوزه ي درماني كاربردهاي فراوان ديگري مانند درمان بواسير، درمان كيست مويي، درمان فيشر و … دارد. در اين مقاله به بخش هاي كوچكي از كاربرد اين فنّاوري، اشاره كرده ايم.”